Książka Wychowywać do wartości mówi o kształtowaniu cnót w rodzinie: o tym, jak nauczyć dzieci żyć z godnością, by mogły być szczęśliwe. Wychowując do wartości, staramy się kształtować w nich te nawyki, które pozwolą im dobrze postępować w każdych okolicznościach, kierować się wolną wolą. Rozwijanie cnót ma na celu formowanie osób, które odkrywając sens i cel swojego życia, mają osobisty projekt życiowy, dojrzałość i ideały.
Rodzina jest środowiskiem właściwym dla kształtowania osoby. To w rodzinie wykuwa się najgłębsze postawy życiowe, uczy się odpowiedzialnego korzystania z wolności i tutaj zazwyczaj najlepiej rozwija się osobowość.
José Antonio Alcázar Cano – ukończył studia w dziedzinie nauk pedagogicznych, był dyrektorem ds. badań oraz doradcą ds. wychowania w fundacji Fomento de Centros de Enseñanza, instytucji założonej w 1963 r. przez grupę rodziców, nauczycieli i wychowawców, która prowadzi obecnie w całej Hiszpanii kilkadziesiąt szkół na wszystkich poziomach nauczania. Jest dyrektorem międzynarodowej instytucji zajmującej się doradztwem edukacyjnym Identitas (edukacja spersonalizowana).
Fernando Corominas jest doktorem inżynierii morskiej Uniwersytetu w Madrycie oraz współzałożycielem i długoletnim prezesem Europejskiego Instytutu Badań Edukacyjnych (IEEE), instytucji prowadzącej w kilku krajach szkoły na wszystkich poziomach nauczania. Przez wiele lat prowadził badania w dziedzinie wychowania w rodzinie, wygłosił setki wykładów w wielu krajach Europy, Azji i Ameryki. Jest autorem kilku książek i innych publikacji z dziedziny zarządzania i pedagogiki.
SPIS TREŚCI
WPROWADZENIE (5)
CZĘŚĆ I
FUNDAMENTY
ROZDZIAŁ I
KSZTAŁTOWANIE CNÓT (11)
Miłość jako motywacja (11)
Różne wymiary wychowania do wartości (12)
Kształtowanie umysłu (12)
Umacnianie woli (13)
Kształtowanie sfery emocjonalnej (13)
Podstawowe wartości ludzkie (15)
Program na całe życie (20)
Kim będą, a nie co będą robić (20)
Program wychowania do wartości dla każdego etapu edukacyjnego (21)
Edukacja przedszkolna (3-6 lat) (21)
Szkoła podstawowa (6-12 lat) (22)
Gimnazjum i szkoła ponadgimnazjalna (13-18 lat) (24)
ROZDZIAŁ II
CNOTA PORZĄDKU (27)
Przed szóstym rokiem życia (29)
Nawyk podstawowy (31)
Jak sprawić, by dzieci odkładały rzeczy na miejsce? (32)
Łańcuszki zdarzeń (33)
Uporządkowani rodzice (34)
Prawdziwy bałagan (34)
Od siódmego do dwunastego roku życia (35)
Rozkład dnia (36)
Porządek w czasie wolnym (37)
Cele dotyczące porządku: 7-12 lat (38)
Plan działania: „Kolorowe pudełka na zabawki” (39)
Plan działania: „10 punktów” (41)
ROZDZIAŁ III
UMIARKOWANIE (45)
Umiarkowanie i panowanie nad sobą (46)
Jak w mojej rodzinie wygląda umiarkowanie? (48)
Umiarkowanie a inne cnoty (52)
Jak uczyć umiarkowania w rodzinie? (54)
Posługiwanie się pieniędzmi (55)
Kilka zasad (57)
Cele planów działania (60)
Plan działania: „Nie bądźmy konsumistami!” (61)
ROZDZIAŁ IV
SZCZEROŚĆ (65)
Dlaczego dzieci kłamią? (66)
Fantazjowanie (66)
Żeby lepiej wypaść (67)
Obrona (67)
Z powodu pychy (68)
Spontaniczność, do jakiego stopnia? (69)
Wskazówki wychowawcze (70)
Cele planów działania (72)
Plan działania: „Bajki o prawdzie” (72)
DO PRZEMYŚLENIA, DO ZROBIENIA… (75)
Plan działania: „Rzeczywistość i fantazja” (79)
Plan działania: „Mój terminarz szkolny” (81)
CZĘŚĆ II
WARTOŚCI ZWIĄZANE Z PRACĄ
ROZDZIAŁ V
ZDOLNOŚĆ DO WYSIŁKU I MĘSTWO (87)
Wychowawcza wartość pracy (87)
Męstwo i siła woli (88)
Wymagania ze strony rodziców (89)
Okres sensytywny (92)
Motywacja (92)
Codzienne życie (93)
Wartości pokrewne (94)
Cele planów działania (95)
Nawyk uczenia się (96)
W okresie dorastania (98)
Zdolności intelektualne (99)
Cierpliwość i wymaganie (100)
Plan działania: „Lato dla wszystkich” (101)
Plan działania: „Kilka zadań” (103)
ROZDZIAŁ VI
WYKORZYSTANIE CZASU (107)
Zainteresowania i hobby (108)
Sport (109)
Jaki sport w jakim wieku (110)
Czytanie 112)
Muzyka (113)
Telewizja: dobra rozrywka? (114)
Jak oglądać telewizję? (115)
Filmy (116)
Internet (117)
Poświęcać czas dzieciom (118)
Wspólne plany dla całej rodziny (118)
Program na wakacje – szkoła cnót (120)
Plan działania: „Przyczepa kempingowa” (123)
ROZDZIAŁ VII
SPRAWIEDLIWOŚĆ I POSŁUSZEŃSTWO (127)
Kształtowanie sprawiedliwości (128)
Zasady dotyczące drobnych spraw (128)
Zachęcać do refleksji (129)
Nagrody i kary (130)
Cele planów działania (133)
Posłuszeństwo (134)
Posłuszeństwo a wiek dziecka (134)
Posłuszeństwo i autorytet (135)
Aby być posłusznym, trzeba wiedzieć, co zrobić (136)
Plan działania: „Tak czy siak” (137)
ROZDZIAŁ VIII
ODPOWIEDZIALNOŚĆ (141)
Test: czy moje dziecko jest odpowiedzialne? (142)
Warunki odpowiedzialnego postępowania (144)
Jak rozwijać odpowiedzialność? (145)
Wolność i odpowiedzialność (146)
Pomagać w podejmowaniu decyzji (147)
Postępowanie w codziennym życiu (148)
Zadania i obowiązki w rodzinie (149)
Zalety obowiązków (150)
Od małego (152)
Odpowiedzialne korzystanie z wolności (157)
Plan działania: „Podejmowanie decyzji” (159)
Plan działania: „Podwójne zadanie” (162)
DO PRZEMYŚLENIA, DO ZROBIENIA… (165)
Plan działania: „Mali aktorzy” (169)
CZĘŚĆ III
PRZEZ SŁUŻBĘ DO RADOŚCI
ROZDZIAŁ IX
HOJNOŚĆ (175)
Wychowanie do hojności (175)
Pierwsze lata (176)
Okres sensytywny (177)
Nastolatki (178)
Hojność w rodzinie (180)
Dobre motywy (180)
Cele planów działania (181)
Przebaczenie (182)
Potrójny plan działania: „Inni też się liczą” (183)
ROZDZIAŁ X
KOLEŻEŃSTWO, SOLIDARNOŚĆ, UPRZEJMOŚĆ (191)
Solidarność i duch służby (192)
Satysfakcja z pomagania (192)
Koleżeństwo (194)
Relacje dziecko – koledzy (194)
Grupy w klasie (195)
Znaczenie zasad (195)
Praca rodziców (196)
Początek przyjaźni (197)
Nieśmiałe dzieci (198)
Cele planów działania (198)
Uprzejmość, grzeczność i delikatność wobec innych (199)
Plan działania: „Zrobić coś dla innych” (200)
ROZDZIAŁ XI
RADOŚĆ I OPTYMIZM (203)
Uczyć dzieci bycia szczęśliwym (204)
Poczucie własnej wartości (206)
Jak budować poczucie własnej wartości u dzieci? (207)
Wyraźniej niż słowa (210)
Optymistyczne podejście (211)
Z zaufaniem (212)
Plan działania: „Dobrze się bawić w rodzinie” (214)
DO PRZEMYŚLENIA, DO ZROBIENIA… (217)
Plan działania: „Dwa przeciwne bieguny” (220)