D-DAY+70 – NORMANDY

Rok 1944 to czas znamiennych i przełomowych wydarzeń II wojny światowej. Właśnie siedemdziesiąt lat temu szale zwycięstwa ostatecznie przechyliły się na stronę aliantów. Zwrot nastąpił 6 czerwca 1944 roku, a lądowanie wojsk alianckich w Normandii okazało się wówczas największą operacją desantową w historii, skutkującą ofensywą, która przyniosła wolność narodom Europy Zachodniej. Rok później członkowie koalicji antyhitlerowskiej na gruzach III Rzeszy budowali ład powojennej Europy. Pomimo ogromnego wkładu w zwycięstwo Polacy jeszcze długo musieli czekać na wolność i dopiero w 1989 roku dołączyli do grona niepodległych narodów.
Wspólna pamięć o braterstwie broni z czasów II wojny światowej i świętowanie historycznych rocznic jest jednym z elementów integrujących społeczność międzynarodową. Bardzo sugestywnie potwierdzają tę prawdę fotografie i ilustracje zebrane w niniejszym albumie. Ukazują one weteranów różnych państw i narodowości, którzy niegdyś wspólnie walczyli za słuszną sprawę. Wśród nich godnie prezentują się polscy weterani, gdyż w bilansie działań, składających się na Operację Overlord, nie sposób pominąć udziału naszych lotników i marynarzy ani żołnierzy generała Stanisława Maczka, którzy odegrali istotną rolę w bitwie pod Falaise.
Album zaprasza nas w historyczną podróż do miejsc, w których ważyły się losy Europy oraz świata, co widać w zestawieniu ilustracji ukazujących czas wojny i chwilę obecną. Znamienne jest to, co udało się uchwycić na fotografiach, rejestrujących uroczystości rocznicowe z lat ubiegłych. Obrazy potrafią oddać treści, które czasem trudno wyrazić słowem. Oto amerykański weteran wspomina walkę na klifie Pointe du Hoc w rozmowie z prezydentem Stanów Zjednoczonych Ameryki – z twarzami zwróconymi ku morzu rozmówcy przywołują miniony czas. Jakże wymowne jest zdjęcie mężczyzny modlącego się na plaży, zdeptanej tysiącami żołnierskich stóp. Wielu żołnierzy na tej plaży pożegnało się z życiem. Postawa skupienia, modlitwy, szacunku okazanego bohaterom odsłania duchowy wymiar uroczystości, upamiętniających historyczne wydarzenia.
Ceremonie i gesty, utrwalone na fotografiach, wyrażają bardzo głęboki sens. Historia nie jest jedynie sprawą przeszłości, ona trwa w naszych sercach oraz umysłach, musimy jedynie uświadomić sobie, że wolność czy suwerenność zawdzięczamy właśnie ofierze życia znanych i bezimiennych żołnierzy, spoczywających w cieniu białych krzyży.

Jan Stanisław Ciechanowski
Kierownik Urzędu
ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych RP

Tadeusz Sobieraj jest autorem ponad 100 wystaw fotograficznych prezentowanych w Polsce, we Włoszech, Francji, Szwecji, Irlandii, a także w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych oraz dwukrotnym stypendystą rządu włoskiego. Prócz fotografii zajmuje się również poezją. Jego recitale poetyckie prowadzone osobiście i przez zawodowych aktorów w języku polskim, włoskim i angielskim wzbudzały nie mniejsze zainteresowanie niż fotografia. Przez prasę został nazwany „estetą pokoju” oraz „świadkiem świata”. Tadeusz Sobieraj w twórczości fotograficznej i poetyckiej koncentruje się na trzech tematach:
– pontyfikat Jana Pawła II oraz okres od śmierci Papieża do kanonizacji,
– religie świata i międzyreligijne modlitwy o pokój,
– historie wojen i pokoju ze szczególnym uwzględnieniem II wojny światowej, męczeństwo świętych i błogosławionych za wiarę, ojczyznę i bliźniego.
Autor przedstawia swoje obrazy fotograficzne i poetyckie w sposób prosty i mocny, a jednocześnie subtelny, z głębi serca, z miłością do Boga, Ojca Świętego, z szacunkiem dla wiary, ojczyzny, narodu, a także dla ludzi innych ras, narodowości i wyznań.
Pielgrzymki papieskie dokumentowane obiektywem i piórem Tadeusza Sobieraja przeplatają się czasami z dziejami wojny i pokoju. Czy, już święty, Jan Paweł II nie pielgrzymował do Auschwitz-Birkenau, warszawskiego Pawiaka, pomnika Bohaterów Getta w Warszawie i na Majdanek, do Mauthausen, Hiroszimy, Nagasaki, Sarajewa, Jerozolimy, Betlejem, Quneitry przy Wzgórzach Golan, Bykowni na Ukrainie, Astany w Kazachstanie? Czy Jan Paweł II w Asyżu, stolicy pokoju, nie błagał z przywódcami największych religii o pokój? Te sytuacje autor pogłębia poetyckimi słowami: „Różny kolor skóry mamy, biały, żółty, czerwony i czarny, lecz krew, łzy, pot i kości jednakowej barwy posiadamy”. Tadeusz Sobieraj, pielgrzymując razem z Ojcem Świętym po tych miejscach – symbolach w dziejach ludzkości – a także udając się, już w samotności, na pola bitewne II wojny światowej, pragnie i stara się być nie korespondentem wojennym, lecz korespondentem pokoju, który w swoich obrazach fotograficznych, obrazach poetyckich, czasem malarskich i filmowych chce apelować o pokój i zrozumienie między narodami.
Tadeusz Sobieraj ponadto dokumentował fotograficznie oraz opisał polskie groby, cmentarze, pola bitew i chwały oręża polskiego oraz miejsca martyrologii narodu polskiego od kręgu polarnego po Saharę, od Normandii po Władywostok. Obecnie przygotowuje album o Powstaniu Warszawskim 1944, a także filmy i albumy fotograficzno-malarskie o wielkich Polakach: o Świętym Janie Pawle II i Fryderyku Chopinie. Pracuje także nad albumem o historii II wojny światowej od ataku niemieckiego na Polskę we wrześniu 1939 roku po całkowitą kapitulację III Rzeszy Niemieckiej i Japonii.

* * *

Tadeusz Sobieraj is the author of more than 100 photographic exhibitions presented in Poland, Italy, France, Sweden, Ireland, as well as in Canada and the United States. He was given a double scholarship from the Italian government. Besides photographs he also deals with poetry. His recitals of poetry conducted in person and by professional actors in Polish, Italian and English aroused no less interest than the photographs. He has been called by the press “an esthete of peace” or “a witness of the world.” Tadeusz Sobieraj in the photographic works and poetry focuses on three themes:
– the pontificate of John Paul II and the period from the death of the Pope to canonization,
– the world’s religions and interreligious prayers for peace,
– stories of war and peace, with particular emphasis on World War II, the martyrdom of saints and blessed for their faith, countries and other people.
The author presents his photographic images and poetry in a simple and powerful, yet subtle way, from bottom of his heart, with the love of God, the Holy Father, with respect to faith, country, nation, and also for people of other races, nationalities and religions.
Papal Pilgrimage documented by lens and pen of Tadeusz Sobieraj are sometimes intertwined with the history of war and peace. Did not Pope Saint John Paul II pilgrimage to Auschwitz-Birkenau, Pawiak in Warsaw, the Monument of the Ghetto Heroes in Warsaw, Majdanek, Mauthausen, Hiroshima, Nagasaki, Sarajevo, Jerusalem, Bethlehem, the Golan Heights and Quneitra, Bykivnia in Ukraine and Astana in Kazakhstan? Did not John Paul II in Assisi, the capital of the peace, pray with leaders of major religions for peace? These situations are exacerbated by poetic words “we have a different skin color, white, yellow, red and black, but blood, tears, sweat and bones have the same colour”. Tadeusz Sobieraj pilgrimaging together with the Holy Father to these places – symbols in the history of mankind and going to the battlefields of World War II desires and tries not to be a war correspondent, but a correspondent of peace, who in his photographs, poems, paintings and films wants to appeal for peace and understanding between nations.
Tadeusz Sobieraj in addition photographically documented and described the Polish graves, cemeteries, battlefields, and the glory of the Polish army and the places of the martyrdom of the Polish nation from the Arctic Circle to the Sahara Desert, from Normandy to Vladivostok. Currently preparing a book about the Warsaw Uprising in 1944, as well as videos and photographic and painting albums about great Poles: Pope Saint John Paul II and Frederic Chopin. He is also working on an album about the history of the Second World War from the German attack on Poland in September 1939 to the total capitulation of the Third Reich and Japan.

Zdjęcia, koncepcja kompozycji graficznej oraz projekt okładki Tadeusz Sobieraj
Ilustracje z kolekcji Tadeusza Sobieraja
Ilustracje zostały zainspirowane fotografiami i materiałami:
– The Stars and Stripes. Sunday, June 5, 1994. Dave Didio
– Materiały prasowe Centrum Prasowego Obchodów 50-tej Rocznicy D-Day + 50 w Caen
– US Army/Caen Memorial
– Direction de la Presse, l’Information et de la Communication Ministere des Affaires etrangeres
– The Library of Congress of the United States, Unknown U.S. Army photographer.
– French Ministry of Ex.-Servicemen
– French Ministry of Foreign Affairs Archives
Przy opracowywaniu tekstu korzystano ze źródeł:
– Atlas Historigue de la Guerre Editions J.C.Latte’s (1989)
– Committee of the Sacred Way of Liberty
– Tadeusz Sobieraj, Pomniki Warszawy, Sport i turystyka, Warszawa, 1985.
– Tadeusz Sobieraj, Pieśń maków na Monte Cassino, „European Press Promotion”,1999.
– Tadeusz Sobieraj, Papieskie portrety i ołtarze, Perła, Paprotnia, 2002.
– Tadeusz Sobieraj, Golgota Zachodu, Apostolicum Wydawnictwo Księży Pallotynów Prowincji Chrystusa Króla, Ząbki 2007.
– Tadeusz Sobieraj, Ich ofiara nie była daremna, Apostolicum Wydawnictwo Księży Pallotynów Prowincji Chrystusa Króla, Ząbki, 2010.
– Tadeusz Sobieraj, Golgota Europy, Apostolicum Wydawnictwo Księży Pallotynów Prowincji Chrystusa Króla, Ząbki, 2011.
– Tadeusz Sobieraj, Orly niepodległości, Apostolicum Wydawnictwo Księży Pallotynów Prowincji Chrystusa Króla, Ząbki 2012.
– Tadeusz Sobieraj, Wiara, zagłada, wskrzeszenie, Apostolicum Wydawnictwo Księży Pallotynów Prowincji Chrystusa Króla, Ząbki, 2014.